Kalp Kapak Hastalıkları



KALP KAPAKLARI


Kalbin odacıkları arasında ya da kalp odacıkları ile ana damarlar arasında yer alarak kan akışının kalbin pompalama özelliğine göre düzenleyen kapaklardır. Kalpte dört kapak vardır. Oksijenle yüklü temiz kanın vücuda pompalandığı kalbin sol tarafında aort ve mitral kapaklar, kirli kanın akciğere pompalandığı sağ tarafında trikuspid ve pulmoner kapaklar bulunur. Mitral ve trikuspid kapakların lifletleri “korda” adı verilen kirişlerle odacıkların duvarlarına tutunmuştur. Aort ve trikuspid kapaklar, üç yaprakçıklı, mitral ve pulmoner kapaklar ise iki yaprakçıklıdır.

Cerrahi Kapak Hastalıkları

Dünyada tüm ölümlerin %1-2’sini kalp kapak hastalıkları oluşturmaktadır. Son yıllarda yapay kapak teknolojisindeki hızlı gelişmeler sayesinde kalp kapak ameliyatlarında etkin ve kalıcı cerrahi tedavi olanakları geliştirilmiştir.Kapak yetmezliği oluşturan patolojiler, belli bir aşama sonra cerrahi düzeltme gerektirir. Kapakların etrafındaki anulus dokusunda, kapakçıklarda ya da kirişlerde oluşabilecek hasarlar kapak hastalıklarına yol açar.Hastalık, tek bir kapakta olabildiği gibi birden çok kapak da aynı anda etkilenmiş olabilir. Bu durumda hastalık genellikle bir kapakta başlar ve daha sonra kalbin çalışma prensipleri gereği diğer kapakları da bozar.

Kalp kapak bozuklarının ana nedenleri; doğumsal, romatizmal ateş, enfeksiyonlar, yaşlılığa bağlı bozulmalar, koroner kalp hastalıkları ve aort anevrizmasıdır.

Kapak hastalıkları cerrahi aşamaya geldiklerinde, çoğu kez hem stenoz (darlık) hem de yetmezlik oluşturmuştur.

Stenoz (darlık): Lifletlerin kalınlaştığı, deforme olduğu ya da birbirine yapıştığı durumlarda kanın yeterli miktarda geçişine engel olan patolojidir. Darlık kritik bir seviyenin altına inerse cerrahi girişim yapmak gerekir.

Yetmezlik: Anuler dokuda genişleme, lifletlerde deformasyon ya da kordalarda uzama sonucunda kapağın kapanması tam olarak gerçekleşemez ve bir miktar kan geriye kaçar. Yetmezlik kritik bir seviyeyi aştığında cerrahi girişim gerektirir.

Kapak Hastalıklarında Belirtiler

Nefes darlığı, çarpıntı, ritim bozukluğu, göğüs ağrısı, bayılma, bacaklarda şişlik, kanlı balgam tükürme, sırt üstü yatamama bir kalp kapak hastalığı belirtisi olabilir. Bu belirtilerin bir kaçı genellikle aynı anda bulunur. Kalp kapak hastalıklarında belirtilerinin belirginleşmesi, cerrahi karar aşamasında önem taşır.

Tanı Yöntemleri

Yakınmaları nedeni ile bir kardiyologa başvuran hastaya çekilecek ekokardiyografi ve anjiyografi ile kapak hastalığı anlaşılabilir. Cerrahi gerektirmeyen kapak hastaları, periyodik ekokardiyografik incelemeler ile takip edilirler. Kimi zaman da başka bir kalp hastalığının araştırılması sırasında tesadüfen kapak hastalığı tanısı da konabilir.

AORT KAPAK

En sık yapılan aort kapak ameliyatları, kalsifik aort kapağı , romatizmal aort kapağı ve biküspid aort kapağı hastalıkları nedeni ile yapılmaktadır. Aort kapağı kalbin sol karıncığının çıkışındadır. Kanın kalpten en büyük atardamar olan aorta geçişini kontrol eder. Kalbin pompaladığı kanın tekrar kalbe geri dönmesini engellemektedir. Bu kapakta hastalık sonucu darlık veya yetersizlik olabilir.

Aort Kapak Darlığının Belirtileri

Hastalar genellikle uzun süre belirti vermeden yaşarlar. Kapak alanı normalde 2.5-3.5cm2 dir ve bu alan 1 cm2 nin altına düşerse belirtiler ortaya çıkar. Aort darlığının klasik belirtileri: konjestif kalp yetmezliği (nefes darlığı, çabuk yorulma, periferik ödem) göğüs ağrısı ve senkoptur (bayılma). Bu belirtiler ortaya çıktıktan sonra hastalığın gidişi kötüleşir. Tanısı için ekokardiografi yeterli olsa da operasyon öncesi değerlendirmek için kalp kateterizasyonu yapılmalıdır. Aort kapak darlığının en korkulan sonucu ani ölüm riskidir.

Aort Kapak Yetersizliğinin Belirtileri

Hastanın yakınmalarının ortaya çıkması uzun yıllar alır. En erken belirti sol ventrikül fonksiyon bozukluğuna bağlı nefes darlığıdır. Zamanla konjestif kalp yetmezliği ve anjina ( göğüs ağrısı) ortaya çıkar. Normal sol ventrikül fonksiyonlarına sahip yakınmasız hastalara medikal tedavi verilip izlenmelidir.

 

Mitral Kapak Hastalıkları ile ilgili diğer yazıda yazılmıştır…